Hoe onterecht generaliseren is, wordt bijv. getoond door Jason Isbell, die in 1979 in Green Hill, Alabama, geboren werd. Hij is een door en door ‘zuidelijke staten-guy’. Toch is hij maximaal verwijderd met de daaraan verbonden clichés. Hij zingt niet over trucks en ijskoud bier, maar pakt hete hangijzers aan en laat zich ook muzikaal niet plaatsen in een bepaald rijtje. Dat geldt zowel voor zijn solo-werken als zijn samenwerking met zijn trouwe begeleiders van The 400 Unit. Het nieuwe album “Weathervanes” is daar geen uitzondering op.
Het is in principe weer het resultaat van zijn muzikale socialisatie, die al in zijn kinderjaren vorm kreeg. Daarvoor verantwoordelijk was zijn grootvader, die hem gitaar leerde spelen en hem vertrouwd maakte met de roots van gospel en blues. Dat Jason in de buurt van de muziek-cultuur-gemeente Muscle Shoals opgroeide, heeft hem ook niet geschaad. Zo kon hij al vroeg de grote concerten van sessie-musici in de buurt meemaken. Naast de klassieke roots-genres kon de jonge Isbell ook enthousiast worden van rock: Eddie Van Halen, de vingervlugge supergitarist van de gelijknamige band heeft hem, zo bekende hij tijdens een interview, bijzonder aangesproken. Blijkbaar hebben vele solo’s van de in 2020 overleden gitaar-legende hem geïnspireerd.
Respect, moet je zeggen. Van de andere kant is het een vaardigheid , die hij in zijn muzikantenleven nooit heeft mogen uiten. Al met zijn eerste band, de veelgeprezen Drive-By Truckers ging hij direct over naar folk-en americana-stijl. Zes jaar zat hij in die band en ieder jaar werd zijn invloed groter en zijn talent duidelijker. De keerzijde van de medaille: whisky was een vast bestanddeel van de setlist. Zijn uittreden in 2007 was daarom een gezondheidsnoodzaak. Maar ook artistiek heeft hem dit niet geschaad. Integendeel zelfs. Zijn daaraanvolgende solo-werken veroverden o.a. een plaats in de diverse charts en ook de albums, die hij met The 400 Unit opnam, waren succesvol.
Ten minste tot de laatste lp “Georgia Blue” moet je na een serie voltreffers een terugslag waarnemen: meer dan een 83ste plaats in de algemene amerikaanse charts leverde deze lp niet op. Of dat Jason tot andere gedachten heeft gebracht weet je niet. Vast staat echter, dat hij zich door iets dergelijks niet van koers liet veranderen, zoals “Weathervanes” nu aantoont.
“Weathervanes” (windwijzers) is geen bijzondere ver weg terug gehaalde metamorfose voor een kritische positionering. Waarheen waait de wind? Zeker zullen Jason Isbell & The 400 Unit ook weer behoorlijk wat tegenwind ondervinden. Tenslotte schrikken ze er niet voor terug polariserende thema’s als scherpere wapenwetten, klimaatverandering en abortus in hun songs op te nemen, thema’s die taboe zijn in het country-establishment. Wie weet, misschien maakt ze dat juist aantrekkelijk voor de overtuigde tegen-de stroom-in-zanger.
Tegen een fikse wrijving kan Jason in ieder geval niets hebben. Dat wordt al duidelijk bij de opmaat, die bijzonder somber met “Death Wish” is betiteld: een in midtempo gelegen folk rocker, die aan een rockende Neil Young doet denken. Niet slecht, maar ook niet het grote nieuws. Nauwelijks vrolijker wordt het bij de volgende track “King Of Oklahoma”, een bittere afrekening met de amerikaanse gezondheidszorg en ook verpakt in kernachtige country-en folk-rock-klanken.
In deze beide tracks laten Isbell & Co. je denken aan de tijd van de toen best functionerende gemeenschap van waarden t.w. Neil Young en Crazy Horse. Muzikaal, inhoudelijk maar ook op de manier waarop Isbell hier zingt en gitaar speelt. Nog duidelijker wordt deze vingerwijzing in de richting van de oude Neil bij het finale nummer “Miles”, een meer dan zeven minuten durende track, die tegen het eind sessionachtig overgaat in de stijl van de Young-klassieker “Cortez The Killer”.
In de 13 tracks van dit album waait de wind echter natuurlijk niet maar uit één richting. Nee, de wijzer geeft steeds een andere richting aan. Soms is het slechts een luw akoestisch folk-briesje (“Strawberry Woman”), soms blaast ie helemaal op de Muscle-Shoals-manier heet en soulachtig (“Middle Of The Morning”) en soms blaast de wind uit een heerlijke country-folk-richting (“If You Insist”). Maar dat is niet voldoende. Strikt genomen biedt iedere song een kleine verrassing. In “White Beretta” is dit een inhoudelijke: daar heeft hij het over een meegemaakte abortus-ervaring in zijn jeugd, een storende open song, die met aangename folk-klanken wordt doorkruist. Wat irritant zou muzikaal het aangrijpende “This Ain’t It” kunnen overkomen. Hier mixen de dame (Isbell’s echtgenote Amanda Shires zit in de begeleidingsband) en heren het beste van de Stones, de Allman Brothers en de Heartland Rock als van John Mellencamp.
Samengevat: Jason Isbell And The 400 Unit presenteren op “Weathervanes” een overvloed aan originele en omvangrijke, kritische en het genre grensoverschrijdende songs. Hoe vaker je dit album hoort, hoe beter het wordt.
Tracklist:
1. Death Wish
2. King Of Oklahoma
3. Strawberry Woman
4. Middle Of The Morning
5. Save The World
6. If You Insist
7. Cast Iron Skillet
8. When We Were Close
9. Volunteer
10. Vestavia Hills
11. White Beretta
12. This Ain’t It
13. Miles
Jason Isbell And The 400 Unit: “Weathervanes”
Label: Southeastern / Thirty Tigers
Release datum: 9 juni 2023
